Substack Là Gì? Hướng Dẫn Cơ Bản Cho Người Mới
Substack là gì? Nếu bạn đang tìm kiếm một cách để chia sẻ ý tưởng, xây dựng cộng đồng độc giả hoặc thậm chí kiếm tiền từ việc viết lách, Substack có thể là câu trả lời dành cho bạn.
Trong vài năm gần đây, nền tảng này đã trở thành một hiện tượng trong cộng đồng sáng tạo nội dung, thu hút hàng ngàn nhà văn, nhà báo và người kể chuyện trên toàn cầu.
Nhưng chính xác thì Substack là gì mà lại khiến nhiều người quan tâm đến vậy? Trong bài viết dài này, tôi sẽ giải thích mọi thứ bạn cần biết về Substack, từ cách nó hoạt động đến hướng dẫn từng bước để bắt đầu.
Hãy cùng khám phá Substack – công cụ đang thay đổi cách chúng ta nghĩ về viết lách và xuất bản trực tuyến – và xem liệu đây có phải là lựa chọn phù hợp với bạn không!
Substack Là Gì? Tổng Quan Cơ Bản
Substack là một nền tảng xuất bản trực tuyến được thành lập vào năm 2017 bởi Chris Best, Jairaj Sethi và Hamish McKenzie. Nói một cách đơn giản, Substack cho phép bạn tạo ra các bản tin (newsletter) để gửi trực tiếp đến độc giả.
Không giống như các blog truyền thống hay mạng xã hội, nơi nội dung của bạn phải cạnh tranh với hàng triệu bài đăng khác, Substack mang đến một không gian cá nhân hơn, nơi bạn có thể kết nối trực tiếp với những người quan tâm đến điều bạn viết.
Điều đặc biệt ở Substack là gì? Nó không chỉ là một công cụ gửi email mà còn là một hệ sinh thái hoàn chỉnh giúp bạn xây dựng thương hiệu cá nhân, kiếm tiền từ nội dung và sở hữu hoàn toàn danh sách độc giả của mình.
Bạn có thể viết miễn phí, hoặc thiết lập các gói đăng ký (subscription) để độc giả trả phí đọc nội dung cao cấp.
Substack hoạt động như thế nào?
Khi bạn tạo tài khoản trên Substack, bạn sẽ có một trang web riêng (ví dụ: blogminhquy.substack.com).
Tại đây, bạn viết bài, xuất bản bản tin và gửi chúng qua email đến danh sách đăng ký. Độc giả có thể đọc trực tiếp trên web hoặc qua email họ nhận được.
Substack cũng tích hợp hệ thống thanh toán Stripe để xử lý các khoản phí từ độc giả trả tiền, với mức phí 10% trên mỗi giao dịch.
Hướng Dẫn Từng Bước Sử Dụng Substack Cho Người Mới
Bạn đã hiểu Substack là gì, nhưng làm thế nào để bắt đầu? Đừng lo, tôi sẽ hướng dẫn bạn từng bước cụ thể để tạo và vận hành một bản tin trên Substack, ngay cả khi bạn chưa từng làm điều này bao giờ.
Bước 1: Đăng ký tài khoản Substack
Truy cập trang chủ substack.com.
Nhấp vào nút "Start writing" (Bắt đầu viết).
Đăng nhập bằng email hoặc tài khoản Google/Facebook của bạn.
Điền thông tin cơ bản: tên bản tin (newsletter name), URL tùy chỉnh (ví dụ: tenban.substack.com), và mô tả ngắn gọn về nội dung bạn muốn chia sẻ.
Mẹo: Chọn tên bản tin dễ nhớ và phản ánh đúng chủ đề bạn định viết. Ví dụ, nếu bạn viết về ẩm thực Việt Nam, "Ẩm Thực Việt by [Tên Bạn]" là một lựa chọn tốt.
Bước 2: Thiết lập giao diện và nội dung đầu tiên
Sau khi tạo tài khoản, bạn sẽ vào bảng điều khiển (dashboard). Tại đây, bạn có thể tùy chỉnh logo, màu sắc và bố cục trang Substack của mình.
Nhấn "New post" (Bài viết mới) để bắt đầu viết bài đầu tiên. Hãy bắt đầu bằng một bài giới thiệu (welcome post) để nói về bản thân và lý do bạn tạo bản tin này.
Ví dụ bài giới thiệu:
"Chào mừng bạn đến với [Tên Bản Tin]! Tôi là [Tên Bạn], một người đam mê [chủ đề]. Trong bản tin này, tôi sẽ chia sẻ [nội dung gì], giúp bạn [lợi ích gì]. Hãy đăng ký để không bỏ lỡ nhé!"
Bước 3: Xuất bản và chia sẻ
Sau khi viết xong, nhấn "Publish" (Xuất bản). Bạn có thể chọn gửi email ngay lập tức hoặc lên lịch gửi sau.
Chia sẻ liên kết Substack của bạn trên mạng xã hội (Facebook, X, Instagram) để thu hút độc giả ban đầu.
Bước 4: Thiết lập gói trả phí (tùy chọn)
Vào phần "Settings" > "Subscriptions".
Bật tùy chọn "Paid subscriptions" và đặt mức giá (thường từ 5-10 USD/tháng hoặc 50-100 USD/năm).
Viết một bài "gated content" (nội dung trả phí) để khuyến khích độc giả nâng cấp.
Lợi Ích Khi Sử Dụng Substack
Substack không chỉ là một công cụ, mà còn là một cơ hội để bạn biến đam mê viết lách thành hiện thực. Dưới đây là những lợi ích chính mà Substack mang lại:
1. Sở hữu độc giả của bạn
Không giống như Medium hay mạng xã hội nơi thuật toán có thể thay đổi bất cứ lúc nào, trên Substack, bạn sở hữu danh sách email của độc giả. Điều này có nghĩa là bạn không bị phụ thuộc vào nền tảng bên thứ ba.
2. Kiếm tiền từ nội dung
Substack cho phép bạn tạo thu nhập thụ động thông qua các gói đăng ký trả phí. Ví dụ, nếu bạn có 100 độc giả trả 5 USD/tháng, bạn kiếm được 500 USD mỗi tháng (trừ 10% phí Substack và phí Stripe).
3. Dễ sử dụng
Giao diện của Substack đơn giản, không đòi hỏi kỹ năng lập trình hay thiết kế. Bạn chỉ cần tập trung vào việc viết.
4. Linh hoạt sáng tạo
Bạn có thể viết về bất kỳ chủ đề nào, từ du lịch, công nghệ, đến truyện ngắn hay nhật ký cá nhân. Không có giới hạn về phong cách hay nội dung.
Mẹo Thành Công Khi Sử Dụng Substack
Làm thế nào để bản tin Substack của bạn nổi bật giữa hàng ngàn người khác? Dưới đây là một số mẹo hữu ích:
1. Xác định đối tượng rõ ràng
Trước khi viết, hãy tự hỏi: "Ai là độc giả lý tưởng của mình?" Ví dụ, nếu bạn viết về công nghệ, hãy nhắm đến những người yêu thích gadget hoặc lập trình viên.
2. Đặt lịch đăng đều đặn
Độc giả thích sự nhất quán. Hãy chọn một lịch trình (ví dụ: mỗi tuần một bài vào thứ Tư) và tuân thủ nó.
3. Tương tác với độc giả
Trả lời bình luận hoặc email từ độc giả. Điều này giúp xây dựng cộng đồng trung thành.
4. Kết hợp nội dung miễn phí và trả phí
Cung cấp giá trị miễn phí để thu hút người đăng ký, sau đó dùng nội dung độc quyền (exclusive content) để khuyến khích họ trả phí.
Ví Dụ Thực Tế: Những Người Thành Công Trên Substack
Để bạn hình dung rõ hơn về tiềm năng của Substack, hãy xem qua một số ví dụ thực tế:
Heather Cox Richardson
Bản tin: Letters from an American.
Nội dung: Phân tích lịch sử và chính trị Mỹ.
Thành công: Hơn 1 triệu người đăng ký, trong đó hàng chục ngàn người trả phí, mang về thu nhập ước tính hàng triệu USD mỗi năm.
Lenny Rachitsky
Bản tin: Lenny’s Newsletter.
Nội dung: Chia sẻ kinh nghiệm quản lý sản phẩm trong công nghệ.
Thành công: Hàng ngàn độc giả trả phí với giá 10 USD/tháng.
Những câu chuyện này cho thấy Substack là gì không chỉ dừng lại ở một công cụ – nó là một cách để biến đam mê thành sự nghiệp.
Câu Hỏi Thường Gặp Về Substack
Dưới đây là một số câu hỏi phổ biến mà người mới thường thắc mắc:
1. Substack có miễn phí không?
Có, bạn có thể sử dụng Substack miễn phí để viết và gửi bản tin. Tuy nhiên, nếu bật tính năng trả phí, Substack sẽ thu 10% trên mỗi giao dịch.
2. Tôi có cần biết lập trình để dùng Substack không?
Không, Substack rất thân thiện với người dùng và không yêu cầu kỹ năng kỹ thuật.
3. Làm sao để tăng người đọc trên Substack?
Hãy quảng bá bản tin trên mạng xã hội, cộng tác với các nhà viết khác, và cung cấp nội dung giá trị để thu hút độc giả.
4. Substack có phù hợp với người viết tiếng Việt không?
Chắc chắn rồi! Dù Substack phổ biến hơn ở các nước nói tiếng Anh, bạn hoàn toàn có thể dùng nó để viết tiếng Việt và nhắm đến độc giả Việt Nam hoặc cộng đồng người Việt toàn cầu.
Kết Luận: Bắt Đầu Với Substack Ngay Hôm Nay
Substack là gì? Đến đây, bạn đã hiểu rõ: đó là một nền tảng mạnh mẽ để viết lách, kết nối với độc giả và kiếm tiền từ nội dung của bạn.
Với giao diện dễ dùng, khả năng linh hoạt và tiềm năng doanh thu, Substack là lựa chọn lý tưởng cho bất kỳ ai muốn thử sức trong lĩnh vực xuất bản trực tuyến.
Hãy thử ngay hôm nay: đăng ký một tài khoản, viết bài đầu tiên và chia sẻ nó với thế giới. Bạn không cần phải là nhà văn nổi tiếng để bắt đầu – chỉ cần một ý tưởng và sự kiên trì. Bạn đã sẵn sàng để khám phá Substack chưa?
Hãy để lại suy nghĩ của bạn trong phần bình luận hoặc bắt tay vào viết bản tin đầu tiên của riêng bạn!